Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Lachassoun(-di-pirenèu)
Crepis pyrenaica
Asteraceae Compositae
Noms en français : Crépide des Pyrénées, Crépide fausse blattaire.
Descripcioun :Aquéu lachassoun s'atrovo pas soulamen dins li Pirenèu, mai peréu au nostre, dins lis Aup. Trachis dins li prado umido ounte fai de coulounìo bonodi soun rizoume. Li fueio de la cambo soun en lanço emé de bèllis auriheto, e li de la rouseto an generalamen despareigu à la flourido. Apoundèn que la flour coumpausado èi pulèu grosso emé de bratèio que s'escarton proun.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crepis
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 2,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2400 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Prado à rousèu
- Prado umido
- Melounié
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Éuroupenco
Ref. sc. : Crepis pyrenaica (L.) Greuter, 1970